ضوابط پسماندهای پزشکی

ضوابط و روش های مدیریت اجرایی پسماندهای پزشکی و پسماندهای وابسته

فصل اول ـ اهداف

ماده 1 ـ اجرای این ضوابط در جهت دستیابی به اهداف زیر است:

الف ـ حفظ سلامت عمومی و محیط‌زیست در مقابل اثرات نامطلوب‌پسماندهای پزشکی.

ب ـ اطمینان از مدیریت اجرایی مناسب و ضابطه مند پسماندهای پزشکی.

پ ـ ایجاد رویه‌ای مناسب و ضابطه مند برای تولید، حمل، نگهداری، تصفیه، امحا و دفع پسماندهای پزشکی.

فصل دوم ـ تعاریف

ماده 2ـ عبارات و اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:

الف ـ قانون مدیریت پسماندها: منظور قانون مدیریت پسماندها ـ مصوب1383ـ می‌باشد.

ب ـ سازمان: سازمان حفاظت محیط ‌زیست.

پ ـ وزارت: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.

ت ـ پسماندهای پزشکی ویژه: به کلیه پسماندهای عفونی و زیان‌آور ناشی از بیمارستانها، مراکز بهداشتی درمانی، آزمایشگاههای تشخیص طبی، و سایر مراکز مشابه که به دلیل بالابودن حداقل یکی از خواص خطرناک از قبیل سمیّت، بیماری زایی، قابلیت انفجار یا اشتعال، خورندگی و مشابه آن که به‌مراقبت ویژه (مدیریت خاص) نیاز دارند، گفته می‌شود.

ث ـ چـهار دسته اصلی پسماند پزشکی:

1. پسماند عفونی
2. پسماند تیز و برنده
3. پسماند شیمیایی و دارویی
4. پسماند عادی

ج ـ بی‌خطرسازی: اقداماتی که ویژگی خطرناک بودن پسماند پزشکی را رفع نماید.

چ ـ سایر تعاریف مندرج در این ضوابط همان تعاریف قانون و آیین‌نامه اجرایی مدیریت پسماندها خواهدبود.

فصل سوم ـ حدود و اختیارات

ماده 3ـ وزارت، مسئول نظارت بر اجرای ضوابط و روشهای مصوب می‌باشد.

ماده 4ـ اجرای ضوابط و روشهای مصوب برای کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که پسماندهای پزشکی را در هر شکلی تولید، تفکیک، جداسازی، جمع‌آوری، دریافت، ذخیره، حمل، تصفیه، دفع و یا مدیریت می‌نمایند الزامی است.

ماده 5 ـ مدیریت‌های اجرایی پسماند موظفند براساس معیارها و ضوابط وزارت ترتیبی اتخاذ نمایند تا سلامت، بهداشت و ایمنی عوامل اجرایی تحت‌نظارت آنها تامین و تضمین شود.

ماده 6 ـ تولیدکنندگان پسماند موظف‌اند در جهت کاهش میزان تولید پسماند برنامه عملیاتی داشته‌باشند.

ماده 7ـ کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که مبادرت به تأسیس مرکز درمانی اعم از بیمارستان، درمانگاه و کلینیک می‌نمایند، موظفند برنامه مدیریت اجرایی پسماند واحد یادشده را به تأیید وزارت برسانند.

ماده 8 ـ پسماندهای پزشکی ویژه براساس تعریف مندرج در قانون، تا قبل از زمانی که تبدیل به پسماند عادی شوند، به عنوان پسماند ویژه محسوب می‌گردند.

فصل چهارم ـ طبقه بندی پسماندهای پزشکی

ماده 9ـ طبقه‌بندی پسماندهای پزشکی به شرح زیر می‌باشد:

الف ـ عادی (شبه خانگی)

ب ـ پسماندهای ناشی از مراقبت‌های پزشکی (پسماندهای پزشکی ویژه)

در جدول پیوست شماره (1) که به مهر « پیوست تصویب‌نامه هیئت وزیران» تایید شده‌است، فهرست شرح تفصیلی این پسماندها ارایه شده‌است.

فصل پنجم ـ تفکیک، بسته‌بندی و جمع‌آوری

ماده 10ـ کلیه مراکز تولیدکننده پسماند پزشکی (اعم از بیمارستانها، درمانگاهها، مراکز بهداشت، آزمایشگاهها، مراکز تزریق، رادیولوژی‌ها، دندانپزشکی‌ها، فیزیوتراپی‌ها، مطب‌ها و سایر مراکز تولید پسماند پزشکی) موظفند در مبدأ تولید، پسماندهای عادی و پسماندهای پزشکی ویژه خود را با رعایت موارد زیر جمع‌آوری، تفکیک و بسته‌بندی نمایند.

ماده 11ـ به منظور مدیریت بهینه پسماند، مراکز تولیدکننده پسماند پزشکی (اعم از بیمارستانها، درمانگاهها، مراکز بهداشت، آزمایشگاهها، مراکز تزریق، رادیولوژی‌ها، دندانپزشکی‌ها، فیزیوتراپی‌ها، مطب‌ها و سایر مراکز تولید پسماند پزشکی) موظفند اقدامات زیر را انجام دهند:

الف ـ ترجیح بر استفاده از کالاهایی با تولید پسماند کمتر و غیرخطرناک (در مورد پسماندهای عادی (شبه خانگی) بیمارستانی، کالاهایی با تولید پسماند قابل بازیافت).

ب ـ مدیریت و نظارت مناسب بر مصرف.

پ ـ جداسازی دقیق پسماند عادی از پزشکی ویژه در مبدأ تولید پسماند.

ت ـ ترجیح براستفاده از محصولات کم خطرتر به جای PVC، استفاده از رنگهای کم خطرتر به جای رنگهای با پایه فلزی.

ث ـ اولویت استفاده از :

1. پاک کننده‌های زیست تجزیه‌پذیر.
2. مواد شیمیایی ایمن‌تر.
3. استفاده از مواد با پایه آب به جای مواد با پایه حلال.

ماده 12ـ هر واحد باید برنامه عملیاتی مدیریت پسماند پزشکی ویژه خود را تهیه و در صورت مراجعه نمایندگان سازمان یا وزارت ارایه دهد.

ماده 13ـ تولیدکنندگان پسماند پزشکی موظفند پسماندهای تولیدی خود را شناسایی و آمار تولید را به تفکیک « عفونی»، « تیز و برنده»، « شیـمیـایی ـ دارویی» و « عادی» به صورت روزانه ثبت نمایند.

ماده 14ـ تولیدکنندگان باید پسماندهای پزشکی  ویژه را به منظور اطمینان از حمل و نقل بی‌خطر، کاهش حجم پسماندهای پزشکی، ویژه، کاهش هزینه‌های مدیریت پسماند و بهینه‌سازی و اطمینان از امحاء، از جریان پسماندهای عادی مجزا نمایند.

تبصره ـ تفکیک انواع مختلف پسماندهای پزشکی برحسب چهاردسته اصلی از یکدیگر ضروری است.

ماده 15ـ کلیه پسماندهایی که روش امحای آنها یکسان می‌باشند نیاز به جداسازی و تفکیک از یکدیگر ندارند.

ماده 16ـ پسماندهای حاوی فلزات سنگین خطرناک باید به طور جداگانه تفکیک شود.

ماده 17ـ در صورت مخلوط شدن پسماند عادی با یکی از پسماندهای عفونی، شیمیایی، رادیواکتیو و نظایر آن خارج کردن آن ممنوع است.

ماده 18ـ پسماندهای پزشکی بلافاصله پس از تولید باید در کیسه‌ها، ظروف یا محفظه‌هایی قرار داده شوند که شرایط مندرج در این بخش را دارا باشند.

تبصره ـ در صورتی که از روش اتوکلاو برای تصفیه پسماند استفاده می‌شود لازم است که کیسه پلاستیکی پسماندهای عفونی و Safety Box قابل اتوکلاو کردن باشد.

ماده 19ـ بسته‌بندی پسماند پزشکی ویژه باید به گونه‌ای صورت پذیرد که امکان هیچ‌گونه نشت و سوراخ و پاره شدن را نداشته باشد.

تبصره ـ از آنجایی که بسته‌های حاوی پسماند، معمولاً حجم زیادی را اشغال می‌کنند، این بسته‌ها نباید پیش از تصفیه یا دفع فشرده شوند.

ماده 20ـ اعضا و اندام‌های قطع شده بدن و جنین مرده طبق احکام شرع جمع‌آوری و تفکیک می‌گردد.

ماده 21 ـ پسماندهای تفکیک شده باید در ظروف و کیسه‌هایی به شرح جدول شماره (1) پیوست شماره (3) که به مهر « پیوست تصویب‌نامه هیئت‌وزیران» تائید شده‌است نگهداری شوند.

ماده 22ـ کلیه پسماندهای تیز و برنده باید در ظروف ایمن (Safety Box) جمع‌آوری و نگهداری شود که این ظروف باید دارای ویژگیهای زیر باشند:

الف ـ به آسانی سوراخ یا پاره نشوند.

ب ـ بتوان به آسانی درب آن را بست و مهر و موم نمود.

پ ـ دهانه ظرف باید به اندازه ای باشد که بتوان پسماند را بدون اعمال فشار دست، در ظروف انداخت و خارج کردن آنها از ظرف ممکن نباشد.

ت ـ دیواره‌های ظرف نفوذ ناپذیر باشد و سیالات نتوانند از آن خارج شوند.

ث ـ پس از بستن درب، از عدم خروج مواد از آن اطمینان حاصل شود.

ج ـ حمل و نقل ظرف آسان و راحت باشد.

ماده 23ـ از کیسه‌های پلاستیکی برای جمع‌آوری و نگهداری پسماندهای تیز و برنده استفاده نشود.

ماده 24ـ دستگاه متراکم‌کننده و فشرده‌ساز و خردکننده نباید در مورد پسماندهای پزشکی استفاده شود مگرآنکه قبل از استفاده از دستگاه فوق و یا همزمان، ضدعفونی و یا بی‌خطرسازی پسماندها، انجام شده‌باشد. ظروف جمع‌آوری پسماندهای تیز و برنده نیز نباید به وسیله هیچ دستگاهی متراکم شوند.

ماده 25ـ کیسه‌های پلاستیکی حداقل باید دارای ویژگی‌های زیر باشند:

الف ـ برای جمع‌آوری و نگهداری پسماندهای غیر از پسماندهای تیز و برنده استفاده شوند.

ب ـ بیش از دو سوم ظرفیت پر نشوند تا بتوان در آنها را به خوبی بست.

پ ـ با منگنه و یا روشهای سوراخ کننده دیگر بسته نشوند.

ماده 26ـ ظروف با دیواره‌های سخت حداقل باید دارای ویژگیهای زیر باشند:

الف ـ در برابر نشت، ضربه‌های معمولی و شکستگی و خوردگی مقاوم باشند.

ب ـ باید پس از هر بار استفاده بررسی و کنترل شود تا از تمیز بودن، سالم بودن و عدم نشت اطمینان حاصل شود.

پ ـ ظروف معیوب نبایستی مورد استفاده مجدد قرار گیرند.

ماده 27ـ مایعات، محصولات خونی و سیالات بدن نباید در کیسه‌های پلاستیکی ریخته و حمل شوند مگر آنکه در ظروف یا کیسه‌های مخصوص باشند.

ماده 28ـ جنس ظروف نگهداری پسماند باید با روش تصفیه یا امحا سازگاری داشته‌باشد، همچنین ظروف پلاستیکی باید از پلاستیکهای فاقد ترکیبهای هالوژن ساخته شده‌باشند.

ماده 29ـ پسماندهای سیتوتوکسیک باید در ظروف محکم و غیرقابل‌نشت نگهداری شوند.

ماده 30ـ پسماندهای پزشکی باید پس از جمع‌آوری در ظروف و کیسه‌های شرح داده شده در  جدول شماره (1) پیوست شماره (3) که به مهر «پیوست تصویب‌نامه هیئت وزیران» تایید شده است، برای نگهداری و حمل، در داخل سطل با رنگهای مشخص قرار داده شوند. این سطلها در صورتیکه قابل استفاده مجدد باشند باید پس از هر بار خالی‌شدن، شسته و ضدعفونی شوند.

تبصره ـ جهت رفع آلودگی و گندزدایی از سطلها، از روشهای زیر استفاده می‌شود:

الف ـ شستشو با آب داغ حـداقـل 82 درجه سانتیـگراد (180 درجـه فارنـهایـت) به مدت حداقل 15 ثانیه.

ب ـ گندزدایی با مواد شیمیایی زیر به مدت دست کم سه دقیقه:

1. محلول هیپوکلریت ppm 500 کلر قابل دسترس.
2. محلول فنل ppm 500 عامل فعال.
3. محلول ید ppm 100 ید قابل دسترس.
4. محلول آمونیوم کواترنری ppm 400 عامل فعال.
5. سایر مواد گندزدایی دارای مجوز با طیف متوسط.

ماده 31ـ از سطوح شیب‌دار نباید برای انتقال و جابه‌جایی پسماندهای عفونی استفاده نمود.

ماده 32ـ مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران موظف است با همکاری وزارت و سایر دستگاههای اجرایی حسب مورد، استانداردهای ماده (3) قانون و ماده(16) آیین‌نامه اجرایی قانون مدیریت پسماندها مربوط به پسماندهای پزشکی را ظرف سه ماه تهیه نماید.

ماده 33ـ برچسب‌گذاری باید دارای ویژگیهای زیرباشد:

الف ـ هیچ کیسة محتوی پسماند نباید بدون داشتن برچسب و تعیین نوع محتوای کیسه از محل تولید خارج شود.

ب ـ کیسه‌ها یا ظروف حاوی پسماند باید بر چسب گذاری شوند.

پ ـ برچسب‌ها با اندازه قابل خواندن باید بر روی ظرف یا کیسه چسبانده و یا به صورت چاپی درج شوند.

ت ـ برچسب در اثر تماس یا حمل، نباید به آسانی جدا یا پاک شود.

ث ـ برچسب باید ازهر طرف قابل مشاهد باشد.

ج ـ نماد خطر مشخص‌کننده نوع پسماند باید به شکل مندرج در جدول شماره (2) پیوست شماره (3) که به مهر « پیوست تصویب‌نامه هیئت‌وزیران» تایید شده‌است برای پسماند عفونی و پسماند رادیواکتیو و پسماند سیتوتوکسیک باشد.

ح ـ بر روی برچسب باید مشخصات زیر ذکر گردد:

1. نام، نشانی و شماره تماس تولیدکننده
2. نوع پسماند
3. تاریخ تولید و جمع‌آوری
4. تاریخ تحویل
5. نوع ماده شیمیایی
6. تاریخ بی‌خطرسازی

ماده 34ـ مسئولان حمل و نقل پسماند، موظفند از تحویل‌گرفتن پسماندهای فاقد بر چسب خودداری نمایند.

ماده 35ـ وقتی سه چهارم ظروف و کیسه‌های محتوی پسماند پزشکی ویژه، پرشد باید پس از بستن، آنها را جمع‌آوری نمود.

ماده 36ـ پسماندهای عفونی و عادی باید همه روزه (یا در صورت لزوم چندبار در روز) جمع‌آوری و به محل تعیین شده برای ذخیره موقت پسماند، حمل شوند.

ماده 37ـ باید جای کیسه‌ها و ظروف مصرف شده بلافاصله کیسه‌ها و ظروفی از همان نوع قرارداده شود.

ماده 38ـ سطل‌های زباله پس از خارج کردن کیسه پرشده پسماند، بلافاصله شستشو و گندزدایی شوند.

فصل ششم ـ نگهداری

ماده 39ـ نگهداری پسماندهای پزشکی باید جدا از سایر پسماندهای عادی انجام شود.

ماده 40ـ محل ذخیره و نگهداری موقت باید در داخل مرکز تولید زباله طراحی شود.

ماده 41ـ جایگاه نگهداری پسماند باید دارای شرایط زیر باشد:

الف ـ پسماندهای پزشکی باید در محل به دور از تاثیر عوامل جوی نگهداری شوند و وضعیت کلی بسته‌بندی یا ظرف آنها در برابر شرایط نامساعد آب و هوایی مثل باران، برف، گرما، تابش خورشید و نظایر آن محافظت شود.

ب ـ جایگاههای نگهداری پسماندها باید به‌گونه‌ای ساخته شـوند که نسبت به رطوبت نفودناپذیر بوده و قابلیت نگهداری آسان با شرایط بهداشتی مناسب را فراهم آورد.

پ ـ جایگاههای نگهداری باید دور از محل خدمت کارکنان، آشپزخانه، سیستم تهویه و تبرید و محل رفت و درآمد پرسنل، بیماران و مراجعان باشد.

ت ـ ورود و خروج حشرات، جوندگان، پرندگان و … به محل نگهداری پسماندها ممکن نباشد.

ث ـ محل نگهداری پسماند باید دارای تابلوی گویا و واضح باشد.

ج ـ محل نگهداری نباید امکان فساد، گندیدن یا تجزیه‌زیستی پسماندها را فراهم کند.

چ ـ انبارداری این پسماندها نباید به شیوه‌ای باشد که ظروف یا کیسه‌ها پاره و محتویات آنها در محیط رها شود.

ح ـ امکان کنترل دما در انبار نگهداری و نیز نور کافی وجود داشته‌باشد.

خ ـ سیستم تهویه مناسب با کنترل خروجی وجود داشته‌باشد. سیستم تهویه آن کنترل شود و جریان هوای طبیعی از آن به بخشهای مجاور وجود نداشته‌باشد.

د ـ امکان تمیز کردن و ضدعفونی محل و آلودگی زدایی وجود‌داشته‌باشد.

ذ ـ فضای کافی در اختیار باشد تا از روی هم‌ریزی پسماند جلوگیری شود.

ر ـ دارای سقف محکم و سیستم فاضلاب مناسب باشد.

ز ـ دسترسی و حمل و نقل پسماند آسان باشد.

س ـ امکان بارگیری با کامیون، وانت و سایر خودروهای باربری وجود داشته‌باشد.

ش ـ انبار دارای ایمنی مناسب باشد.

ص ـ محل بایستی مجهز به سیستم آب گرم و سرد و کف شوی باشد.

ض ـ چـنانچه بـی‌خطرسازی در محل اتاقک نگهداری تولید انجام می‌شود باید فـضای کافی برای استـقرار سیستم‌های مورد نظر در محل نگهداری پسماند فراهم باشد.

ماده 42ـ محل نگهداری برای واحدهای کوچک می‌تواند شامل سطلهای دارای سیستم حفاظتی واقع در یک محل امن باشد.

ماده 43ـ محل نگهداری پسماند باید سیستم امنیتی مناسب و مطمئن داشته و ورود و خروج پسماند با نظارت مسئـول مربوطه صورت پذیرد و از ورود افراد غـیرمسئول به آن جلوگیری به عمل آید. (امکان قفل کردن فراهم باشد).

ماده 44ـ بازدید از محل به منظور جلوگیری از نشت و یا ایجاد عفونت توسط تولیدکننده صورت پذیرد.

ماده 45ـ در صورت عدم وجود سیستم سردکننده، زمان نگهداری موقت (فاصله زمانی بین تولید و تصفیه یا امحا) نباید از موارد زیر تجاوز کند:

الف ـ شرایط آب و هوایی معتدل: 72 ساعت در فصل سرد و 48 ساعت در فصل گرم.

ب ـ شرایط آب و هوایی گرم: 48 ساعت در فصل سرد و 24 ساعت در فصل گرم.

ماده 46ـ انواع پسماندهای پزشکی ویژه باید جدا از یکدیگر در محل نگهداری شوند و محل نگهداری هرنوع پسماند باید با علامت مشخصه تعیین شود. بخصوص پسماندهای عفونی، سیتوتوکسیک، شیمیایی، رادیواکتیو به هیچ وجه در تماس با یکدیگر قرار نگیرند.

فصل هفتم ـ حمل و نقل

ماده 47ـ حمل و نقل در واحد تولیدکننده پسماند باید به صورت زیر صورت پذیرد:

الف ـ حمل پسماند در درون مرکز تولید پسماند به صورتی طراحی گردد که با استـفاده از چـرخ دسـتی یا گـاری برای بارگیری و تخلیه آسان پسماند، امکان پذیر باشد.

ب ـ فاقد لبه‌های تیزوبرنده باشد، به‌گونه‌ای که کیسه‌ها یا ظروف را پاره نکند.

پ ـ شستشوی آن آسان باشد.

ت ـ وسایل هر روز نظافت و  ضدعفونی شوند.

ث ـ از چرخ‌دستی پسماند برای حمل مواد دیگر استفاده نشود و نشت ناپذیر باشد.

ج ـ از سیستم پرتاب برای انتقال زباله به محل نگهداری استفاده نشود.

ماده 48ـ تعویض وسیله حمل پسماند از انتهای بخش در بیـمارسـتان برای انـتقـال به محل نگهداری موقت ضروری است.

ماده 49ـ در واحدهایی که حجم تولید پسماند کم است مانند مطبها می‌توان از سطل زباله قابل شستشو، غیرقابل نشت، مقاوم و مجهز به کیسه‌های مقاوم برای حمل زباله استفاده شود.

ماده 50 ـ تولیدکننده پسماند می‌تواند حمل پسماند به محل امحا را از طریق قرارداد به شرکتهای صالح واگذار نماید، نظارت بر حُسن انجام کار برعهده تولیدکننده منطبق با ماده (7) قانون مدیریت پسماندها خواهدبود.

ماده 51 ـ جابجایی، حمل و نقل و بارگیری بسته‌ها و ظروف باید به گونه‌ای صورت پذیرد که وضعیت بسته‌بندی و ظروف ثابت مانده و دچار نشت، پارگی، شکستگی و بیرون ریزی پسماند نشوند.

ماده 52 ـ حمل و نقل فرامرزی پسماند، تابع قوانین و ضوابط کنوانسیون بازل می‌باشد.

ماده 53 ـ بارگیری باید با شرایط زیر صورت پذیرد:

الف ـ واحد امحا کننده، از دریافت پسماندهای فاقد برچسب اکیداً خودداری نماید.

ب ـ کارگران باید در مراحل مختلف بارگیری و تخلیه مجهز به پوشش مناسب مطابق دستورالعمل مـاده (5) قـانون مدیریت پسمانـدها که توسط وزارت تدویـن شده و به شرح پیوست شماره (4) کـه به مهـر « پیوست تصویب‌نامه هیئت‌وزیران» تایید شده‌است باشند.

پ ـ کیسه‌ها و ظروف را می‌توان مستقیماً در خودرو قرار داد.

ماده 54 ـ خودرو حمل کننده پسماند باید دارای ویژگیهای زیر باشد:

الف ـ کاملاً سرپوشیده باشد.

ب ـ قسمت بار نفوذناپذیر و نشت ناپذیر باشد.

پ ـ قسمت بار دو جداره بوده و دارای سیستم جمع‌آوری و نگهداری شیرابه باشد.

ت ـ قسمت بار دارای سیستم ایمنی، ضدحریق و ضدسرقت باشد.

ث ـ بر روی بدنه خودرو در دو سمت و در سمت عقب، نماد بین‌المللی نوع پسماند و نام شرکت حمل‌کننده و شماره مجوز خودرو درج شود.

ج ـ از خودرو حمل پسماند برای حمل مواد دیگر یا پسماندهای عادی استفاده نشود.

چ ـ اندازه خودرو متناسب با حجم پسماند باشد.

ح ـ ارتفاع درونی خودرو حدود 2/2متر باشد.

خ ـ اتاق راننده از قسمت بار مجزا باشد.

د ـ امکان نظافت و ضدعفونی کردن داشته‌باشد. کف‌پوش خودرو از جنس فرش یا موکت نباشد و حتی‌الامکان پوششی یکپارچه و بدون درز داشته‌باشد.

ذ ـ در حین حمل و نقل و در زمان عدم استفاده قسمت بار قفل شود.

ماده 55 ـ خودروهایی که قسمت بارکش آنها قابل جداشدن است، ارجح می‌باشند، به این ترتیب می‌توان قسمت بار را در واحد بارگیری قرار داد و یا از آن به عنوان انبار استفاده کرده و پس از پرشدن، آن را با یک بارکش خالی، تعویض نمود.

ماده 56 ـ در مواردی که زمان نگهداری یا حمل طولانی‌تر از زمانهای مندرج در ماده (46) است، باید از کامیونهای با سیستم سردکننده استفاده کرد.

ماده 57 ـ از مسیرهای کم ترافیک و کم حادثه برای رساندن پسماند به محل امحا استفاده شود.

ماده 58 ـ حمل و نقل پسماند پزشکی صرفاً توسط شرکتهای صلاحیت‌دار و براساس مجوز و فرمهایی صورت گیرد که توسط وزارت و سازمان صادر می‌شود و در صورت نیاز و درخواست باید به مسئولان نظارتی اعم از وزارت، سازمان و ماموران راهنمایی و رانندگی ارایه گردد.

تبصره ـ حمل و انتقال پسماند پزشکی توسط پست ممنوع است.

ماده 59 ـ حمل پسماند، صرفاً به مقصد نهایی مشخص‌شده در مجوز و بدون اتلاف زمان صورت پذیرد.

ماده 60 ـ جابجایی و حمل و نقل پسماندهای تفکیک‌شده پزشکی ویژه با پسماندهای عادی ممنوع است.

فصل هشتم ـ بی خطرسازی، تصفیه و امحا

ماده 61 ـ انتخاب روش بی‌خطرسازی و امحـای پسماندهای پزشـکی ویژه بستـگی به عوامل مختلفی از جمله نوع پسماند، کارایی روش ضدعفونی، ملاحظات زیست محیطی و بهداشتی، شرایط اقلیمی، شرایط جمعیتی، میزان پسماند و نظایر آن دارد.

ماده 62 ـ هر تولیدکننده پسماند پزشکی ویژه می‌بایست یکی یا تلفیقی از روشهای بی‌خطرسازی، تصفیه و امحا را انتخاب و پس از تایید وزارت به اجرا گذارد.

ماده 63 ـ مکان استقرار سیستم مورد استفاده درخصوص سیستم‌های متمرکز باید از نظرفنی و خروجی آلاینده‌ها به تایید سازمان برسد.

ماده 64 ـ بی‌خطرسازی پسماندهای عفونی و تیزوبرنده توسط مراکز عمده تولیدکننده پسماند پزشکی ویژه (مانند بیمارستانها) و در شهرهای متوسط و بزرگ باید در محل تولید انجام شود تا مخاطرات ناشی از حمل و نقل و هزینه‌های مربوطه به حداقل برسد. در شهرهای کوچک و روستاها و مراکز کوچک، پسماندها می‌توانند در سایت مرکزی بی‌خطر گردند.

ماده 65 ـ سایر مراکز تولید پسماند پزشکی ویژه (اعم از درمانگاهها، مراکز بهداشت، آزمایشگاهها، مراکز تزریق، رادیولوژی‌ها، دندانپزشکی‌ها، فیزیوتراپی‌ها، مطب‌ها و سایر مراکز تولید پسماند پزشکی) می‌توانند در سایت‌های منطقه‌ای یا مرکزی، زباله تولیدی را بی‌خطر نمایند و یا از امکانات بی‌خطرساز بیمارستانهای مجاور استفاده نمایند.

ماده 66 ـ تحویل پسماند به واحدهای مرکزی تصفیه یا دفع فاقد مجوز ممنوع است.

ماده 67 ـ واحدهای متمرکز بی‌خطرساز پسماند باید از وزارت و سازمان مجوز دریافت نمایند.

ماده 68 ـ مطابق ماده (7) قانون مدیریت پسماندها پس از تبدیل پسماند پزشکی ویژه به عادی، ساز و کار مدیریت آن همانند پسماند عادی صورت‌ می‌گیرد.

ماده 69 ـ هر روش تبدیل پسماند پزشکی ویژه به عادی باید دارای ویژگیهای زیر باشد:

الـف ـ دستـگاه بـایـد قابلـیت غیـرفـعال ‌سازی میکروبی اسپورهای باکتری (Microbial inactivation efficacy) به میزان حداقل تا (6) کاهش لگاریتمی در پایه (10) را داشته‌باشد. (10log6)

ب ـ محصولات جانبی سمی یا خطرناک در حین بی‌خطرسازی تولید نگردد.

پ ـ خطر و احتمال انتقال بیماری و عفونت را حذف نماید.

ت ـ مستندات مربوط به انجام فرآیند و بررسی صحت عملکرد دستگاه وجود داشته‌باشد.

ث ـ خروجی هر روش بایستی برای انسان و محیط زیست بی‌خطر بوده و به راحتی و بدون انجام فرآیند دیگری قابل دفع باشد.

ج ـ از لحاظ ایمنی دارای شرایط مناسب باشد و در کلیه مراحل کار، ایمنی سیستم حفظ شود.

چ ـ مقرون به صرفه باشد.

ح ـ توسط جامعه قابل پذیرش باشد.

خ ـ از نظر بهداشتی و ایمنی برای کارکنان و کابران و … بی‌خطر باشد و یا حداقل خطر را ایجاد نماید.

د ـ در راستای عمل به تعهدات بین‌المللی کشور باشد.

ذ ـ کلیه روشهای مورد استفاده باید در قالب‌‌مدیریت پسماند به تأیید مراجع صالح برسد.

ر ـ در زمانهای اپیدمی و خاص وزارت، معیار جدید و موقت متناسب با شرایط و حداقل تا (6) کاهش لگاریتمی در پایه (10) باکتریهای شاخص را اعلام می‌نماید.

ز ـ اعضا و اندامهای قطع شده بایستی مجزا جمع‌آوری و برای دفع به گورستان محل حمل شده و به روش خاص خود دفع گردد.

تبصره ـ ضوابـط و معیارهـای روشهای عمـده تصفیه در پیـوست شـماره (2) که به مهر « پیوست تصویب‌نامه هیئت‌وزیران» تایید شده است خواهدبود.

ماده 70ـ نصب هرگونه زباله سوز اعم از متمرکز و غیرمتمرکز در شهرها ممنوع است.

ماده 71ـ استقرار هرگونه سیستم تصفیه یا امحای مرکزی منوط به انجام مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی خواهدبود.

ماده 72ـ با تغییر فناوری و روی کار آمدن فناوریهای نو، واحدهای تولیدکننده موظف به بررسی کارآیی این فناوریها و در صورت تأیید، استفاده از آنها به جای روشهای قدیمی‌تر می‌باشند.

ماده 73ـ این ضوابط به عنوان ضوابط جایگزین هر نوع ضابطه قبلی در این خصوص تلقی گردیده و در صورت وجود موارد مشابه ، این ضوابط معتبر و قابل اجرا می‌باشد.